Rotbaan politicus (14 feb NRC)

Ik weet niet wat het is met dat woord campagne, of campagnegeld, of campagnekas, maar ik lees eigenlijk altijd ‘champagne’, champagnegeld, champagnekas. En vooral als het over de champagnekassen van de Limburgse VVD gaat.

God, wat is die Mark Verheijen onhandig geweest. Eerst in een brief geld vragen voor de champagne aan een louche projectontwikkelaar. Daarna champagnegeld accepteren van de louche projectontwikkelaar. En daarna wordt een perceel in de stad waar je wethouder was te goedkoop verkocht aan diezelfde louche projectontwikkelaar. Het doet er nu al niet meer toe wat er echt gebeurd is, het stinkt aan alle kanten.

Dat was november vorig jaar. Maar waar rook is is vuur, uiteraard, altijd. De declaratieaffaire die je wist dat zou komen is eindelijk hier. Wat blijkt? Verheijen zit als Limburgs Kamerlid en gedeputeerde eindeloos in de auto of in de trein, van Limburg naar Den Haag, naar Amsterdam, naar studio, naar netwerkbijeenkomst, naar champagnebespreking.

Bijna al die ritten kunnen ergens gedeclareerd worden. En Mark doet dat dan een paar keer fout. Gebruikt de dienstauto een keer te vaak. Gaat een keer te duur uit eten, met de louche projectontwikkelaar nog wel. Gebruikt provinciegeld voor zijn champagne.

Het was fout. Maar vooral ook dom. Als je als politicus miljardenbudgetten van het kabinet, de EU, de provincie controleert, dan moet je niet voor duizend euro foutjes maken. Het doet er niet toe of je je werk goed doet, of je dingen voor elkaar krijgt, het evaluatiegesprek met het volk gaat namelijk vooral over die duizend euro. Het maakt niet uit hoe hard je werkt, het volk ziet altijd overal champagne vloeien.

Het lijkt me een rotbaan, politicus. Het schuimbekkende volkstribunaal licht altijd op de loer. Valt over klein geld. Over dingetjes. Als politicus ben je bij voorbaat al schuldig. Je beleid is dramatisch, je maakt het land kapot. En ondertussen maar graaien. Je bent schuldig, of je wordt ooit schuldig. Er wordt geduldig gewacht tot het misgaat, tot je mislukt.

Ik moest denken aan het gedoe met staatssecretaris Van Rijn. Dat is al weer een paar weken terug, maar toch wilde ik het nog een keer noemen. Hoe treurig dat was. Dan heb je een enorme berg aan hervormingen in de zorg verstouwd. Werd je links en rechts en overal waar je verscheen uitgemaakt voor kille bejaardenmishandelaar. En dan verschijnt er in het AD een interview met je vader, die vertelt over het verzorgingstehuis van je moeder en hoe daar de „urine langs de enkels loopt”.

Als kritische lezer kan je je dan natuurlijk afvragen hoe ernstig dat feitelijk is. Of een ongelukje misschien gewoon weleens gebeurt voordat mensen meteen met het zwaarste incontinentiemateriaal moeten rondlopen? Of zo nu en dan een beetje urine langs de enkels niet in de lijn der verwachting ligt in een huis met demente bejaarden?

Maar het publiek smult er van. Iedereen weet nu van de doodzieke moeder van de staatssecretaris. En van de belabberde relatie met zijn vader. En nog erger, de lezer neemt klakkeloos aan dat het allemaal aan dat harteloze beleid van hun eigen zoon te danken is.

Ja, het lijkt me echt een rotbaan. Misschien kan iemand nog even wat spitten in de declaraties van Van Rijn. Daar heeft hij vast ook wel wat fouten mee gemaakt.

Bekijk de positie van Rutte. Die probeert een kabinet te besturen. Deze keer wel de rit te laten uitzitten. In een onmogelijk politiek landschap, met minimale meerderheden en een ambitieuze hervormingsagenda, die eigenlijk permanent aan een zijden draadje hangt.

Elke maand ziet een krant het wel mis gaan. Elke maand wordt het kabinet wel een keer doodverklaard. Neem de voorpagina van de Volkskrant afgelopen woensdag: Gasstrijd tijdbom onder het kabinet. Het wordt bijna gewoonte. Eind december 2014 Kabinetscrisis dreigt. Begin december 2014 Samsom wankelt. Oktober 2013: Kabinet langs rand afgrond. Elke bananenschil wordt breed uitgemeten. Is dit dan het moment waarop de politicus uitglijdt? Dat het allemaal toch nog mislukt? Als we deze maand nóg een keer opschrijven dat het kabinet langs de afgrond scheert, misschien wordt het dan wel echt waar?

Het lijkt me een rotbaan, politicus. Mensen gaan uit van het ergste. En dan er is altijd wel een Kamerlid bereid om die vermoedens te bevestigen.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *