Joden zijn er altijd van overtuigd dat het elders veel gevaarlijker is. Israeli’s kunnen bloedserieus vanuit een schuilkelder mailen dat het een goed idee is voor hun Europese familieleden om samen gezellig onder de Iron Dome paraplu te komen zitten in het Beloofde Land. En op de dag dat de FBI rapporteert dat er in de afgelopen 13 jaar gemiddeld elke maand wel een Tristan van der V.-incidentje was in de VS, stuurt mijn tante in Los Angeles een bloedserieuze email met zorgen over de islamisering van Nederland. Ze heeft een speech van Geert Wilders toegestuurd gekregen –“the lights are going out in Europe” (uit 2008)- en vraagt aan ons of het wel veilig is met al die Jodenhatende moslims in Nederland.
Ik ben ondertussen naar de Midwest verhuisd en inderdaad, het is een stuk veiliger hier. Buiten dat ene incidentje waar een bejaarde neonazi in de buurt van Kansas City drie mensen doodschoot op een parkeerplaats van een Joods Cultureel Centrum en verzorgingstehuis, gebeurde er helemaal niets.
In Nederland worden Joodse objecten nu al een paar maanden extra beveiligd. Eerst alleen met financiering van gemeente Amsterdam, nu ook met geld van het Rijk. Er staat zo’n wit beveiligingshuisje met een intens verveelde politieagent erin bij het Anne Frankhuis op de stoep. Er wordt gepatrouilleerd bij synagogen. De twee Joodse basisscholen in Nederland hadden dit jaar gewapende Marechaussee bij de ingang. En ook Joodse begraafplaatsen worden extra in de gaten te houden. Zelfs na je dood ben je als Jood niet veilig.
In Vrij Nederland stond een reconstructie van hoe die verregaande beveiliging tot stand kwam. Christenunie, SGP en PVV dringen al jaren aan op financiële en materiele steun voor de beveiliging van Joodse objecten. Maar Opstelten weigert keer op keer om bij te dragen, simpelweg omdat er geen directe dreiging is. Natuurlijk waren er wel voorvallen, zoals in 2012 in Toulouse waar een moslimextremist een bloedbad aanrichtte bij een Joodse school, maar in Nederland bleef antisemitisme toch vooral beperkt tot nare schreeuwende mensen die heel hard blaffen op Internet. De meest zichtbare daarvan, de Hitlergroetjes en “dood aan de Joden” onder het dekmantel van een anti-Israël demonstratie, zijn nog het kleine grut. Online gaat het echt los.
Toch draait het kabinet na verloop van tijd bij. Als steeds meer explosief Jihadistisch vuurwerk naar Syrië vertrekt groeit de angst voor terugkerende blindgangers in Nederland. Na de schietpartij in Brussel, waar zo’n volledig doorgedraaide jongen vier mensen doodschoot ging Opstelten overstag.
De les die werd geleerd: er is geen directe dreiging meer nodig om beveiligd te worden. De redenering dat als het daar kan gebeuren, hier ook kan gebeuren, volstaat. Dat is een probleem: met die argumentatie in de hand kun je nog veel meer beveiliging rechtvaardigen en krijg je allerlei vervelende suggesties van voortrekkerij. Zo zit er bijvoorbeeld al zo’n negen jaar een openlijk anti-islamitische partij in het Nederlands parlement met een aanzienlijke anti-islamitische achterban. Waar concrete dreigementen tegen synagoges uitblijven zijn die er wél tegen moskeeën en islamitische verenigingen. Mijn tante uit Los Angeles had misschien nog wel extra aangedrongen als we Islamieten waren geweest en niet Joods. En misschien had ik wel naar haar geluisterd en met liefde het land van de moslimhaat verruilt voor het land van de active shooters.
Zijn de Joden terecht bang voor een aanslag? Is het terecht dat we politiemannen vragen om, in plaats van boeven te vangen, de rij bij het Anne Frankhuis te bewaken? Nee, natuurlijk niet. Het is een politiek besluit. Een emotioneel besluit. Kijk maar naar de reacties. Kijk maar hoe het nu al tenenkrommende nieuwe rechtse nieuwsblog Jalta de rij voor het Anne Frank huis interviewt. Wat vinden zij ervan dat er weer bewaakt wordt? Een open deur. Verschrikkelijk natuurlijk. Gutgutgut wat erg dat dit nodig is. Hetzelfde hoor je in de Joodse gemeenschap. Eerst vinden we dat beveiliging noodzakelijk is. Vervolgens verzuchten we hoe erg het wel niet is dat al die beveiliging weer noodzakelijk is.
Toch is het misschien geen slecht plan. Hoe irrationeel ook, we geven ons Belastinggeld gewoon graag uit om onze gevoelens vorm te geven. Niet omdat er echte concrete dreiging is. Niet omdat zo’n wit huisje gaat voorkomen dat er geschoten wordt. Maar omdat we het gewoon in Nederland heel naar vinden dat er nog steeds types bestaan die de Hitlergroet brengen, die forums volspuien met Jodenhaat. Ook als ze alleen maar blaffen, wil het Rijk graag kant kiezen. Steun bieden. Vrede bewaren. Zo’n intens verveelde politieagent voor de deur is ook gewoon een teken van liefde.
Misschien moeten we gewoon, voor de vorm, er ook één voor de deur van een handjevol moskeeën zetten.