Als zuigvissen aan hun jackpot (16.2.2013)

Toch interessant, die gelegenheidscoalitie die gesmeed moest worden om het woonakkoord te ondertekenen. Voor de Tweede Kamer hoefde het namelijk niet. Daar heeft het Nederlandse volk afgelopen september PvdA en VVD nog een meerderheid gegeven. Nee, het was de Eerste Kamer die dwars lag. U weet wel, die gewichtige denktank, met nauwelijks democratisch mandaat waar politieke coryfeeën als Eelco Brinkman de dienst uitmaken en het CDA nog een grote rol speelt. Geen greintje terughoudendheid zat er in de manier waarop de senatoren de plannen van het meerderheidskabinet dwarsboomden. Brinkman blaakte van zelfvertrouwen. Je zou haast vergeten dat het CDA nauwelijks meer draagvlak heeft in de samenleving.

Maar goed, eindelijk veranderingen op de woningmarkt. Zelf ken ik die alleen als huurder. In de vrije sector welteverstaan. Mijn ouders schreven mij namelijk wel op tijd in voor een basisschool, maar ze vergaten mij op de wachtlijst van de woningcorporaties te zetten. Dus na mijn afstuderen huurde ik met mijn startsalaris noodgedwongen een huis met een huur boven de 680 euro per maand. Alles beneden die prijs wordt in Nederland namelijk gereguleerd met kunstmatig lage huren, huursubsidies en fiscaal voordelige regelingen voor woningcorporaties. Het duurdere huurhuis moet je met een vergrootglas zoeken. Nederland heeft de grootste gereguleerde huurmarkt ter wereld: van elke vijf huurwoningen, wordt er één niet gereguleerd.

Ik hoorde regelmatig over mensen die wél een goedkoop huurhuis hadden kunnen bemachtigen. Dat was dan vaak puur geluk: ze bereikten de top van de wachtlijst toen ze nog als armlastige student door het leven gingen. Ondanks dat hun salarissen aanzienlijk zouden gaan stijgen, werden ze toch toegelaten tot het paradijs van de spotgoedkope sociale huurmarkt. Zo’n toewijzing is dan echt alsof je met zo’n oranje sjaaltje op het dorpsplein een bordkartonnen jackpot in ontvangst mag nemen. Het betekent dat je een groot deel van je leven, aanzienlijk meer geld te spenderen hebt dan je medemens op de wachtlijst of in een koopwoning. Foutje van de overheid in uw voordeel, zeg maar. Kenmerkend is ook hoeveel zo’n nieuwe huurder vaak bereid is om te investeren in zijn nieuwe huis: vloeren worden gelegd, keukens gerenoveerd, er wordt gestukt, gesausd en geschilderd. Dat is ook niet vreemd, je wordt er namelijk nooit meer uitgezet, ongeacht je inkomen, ongeacht je vermogen, ongeacht of er armere Nederlanders op de deur staan te kloppen. Je hoeft nooit meer weg. Het lijkt veel op een koopwoning, alleen dan goedkoper en zonder de risico’s.

Nu hebben we het in de afgelopen maanden veel gehad over de slechte secundaire uitwerkingen van de hypotheekrenteaftrek, maar de effecten van de overheidsbemoeienis op de huurmarkt zijn misschien nog wel perverser. 600.000 mensen wonen volgens het CBS scheef. 387.000 huishoudens mogen zich echt doodlachen, die verdienen meer dan 43.000 euro per jaar, en betalen een huur die gemiddeld de helft van de marktprijs is (voor zover er een markt is). Het is een soort Amarantis-achtige situatie: het is legaal, maar je vraagt je af waarom.

Het ergste is dat je de scheefwoners met geen stok uit hun gesubsidieerde woning krijgt. Die zitten als zuigvissen vast aan hun jackpot. Wooncorporaties die durfden te vragen naar het salaris van de huurders, maakten volgens de rechter inbreuk op de privacy. Oprotpremies van 5.000 euro, zoals in Den Haag, zetten weinig zoden aan de dijk. En nu met de nieuwe wet het inkomen van de huurder eindelijk wel een rol mag gaan spelen, worden scheefwoners nog steeds niet uit hun huizen gezet. Nee, er wordt slechts een voorzichtige huurverhoging gevraagd: 4,5 procent voor wie meer dan 43.000 verdient. Dat doet dit akkoord, 4,5 procent extra vragen aan een groep van wie het op geen enkele manier te rechtvaardigen is dat die nog een sociale huurwoning bezet houdt. Even rekenen, 4,5 procent is dertig euro per maand, maximaal. Ik vrees dat er meer nodig zal zijn om die bovenmodale club uit de schoot van de staat te kieperen.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *