Wat de verkiezingsuitslag ook wordt, na 12 september zal een bijzonder elitaire club zich weer in de Tweede Kamer installeren. De laagopgeleide parlementariër is nu echt een begrip van vroeger. Zelfs in de SP en PVV zijn nauwelijks meer banketbakkers, timmermannen of agrariërs te ontdekken.

Die diplomademocratie is een probleem vinden velen. De Tweede Kamer moet niet alleen het volk vertegenwoordigen, het moet ook een afspiegeling zijn van dat volk. Dat zou essentieel zijn tegen de beruchte kloof tussen politiek en samenleving.

Toen heb ik voor de grap eens uitgerekend hoe de Tweede Kamer er uit zou zien als afspiegeling van Nederland: 50 Kamerleden zouden alleen basisonderwijs of VMBO hebben gevolgd. 61 Kamerleden zouden alleen VWO, HAVO of MBO hebben afgerond. 24 Kamerleden zouden alleen een bachelor-diploma hebben en maar 14 Kamerleden een universitaire Master.

Nu was er ooit een tijd dat opleiding niet echt afhing van hoeveel hersenen je had. In sommige milieus studeerde men gewoon niet, punt uit. Die tijd is bijna voorbij. Een diploma van HBO of universiteit is nu steeds meer een bewijs van analytische vaardigheden, kennis en doorzettingsvermogen.

Dus eigenlijk ben ik dolblij dat laagopgeleiden ondervertegenwoordigd zijn in de politiek. Sterker nog, ik denk dat laagopgeleiden zelf dolblij mogen zijn met hun ondervertegenwoordiging. In alle facetten van het leven eis je dat je belangenbehartigers voor ingewikkelde zaken -je arts, je advocaat- zo hoog mogelijk zijn opgeleid. Dan klaagt niemand over kloof. Maar als iemand namens jou de uiterst ingewikkelde zaak van het landsbestuur en controle daarop moet uitvoeren, neem je genoegen met een MBO’er?

Eigenlijk vermoed ik dat al die mensen die ageren tegen de diplomademocratie, ook niet zouden willen dat Den Haag daadwerkelijk een afspiegeling zou zijn van het volk, met maar 14 afgeronde universitaire opleidingen in de Kamer. Politiek zou veel te veel aan denkkracht inboeten. Nee, eigenlijk pleiten zij voor een klein beetje representativiteit. Een schoonmaakster in het pluche voor de vorm, tegen dat elitaire gevoel.

Dat is pas een sterk staaltje salondemocratie.