Het heeft iets ontzettend rijks om in Europa zo te juichen bij de Arabische lente. Iets ontzettend onbezorgds en welvarends. Vlak voor onze deur veranderen drie min of meer stabiele landen in één grote chaos. 100 miljoen mensen met als enige vertegenwoordiging zwakke, slecht georganiseerde overgangsraden. En wij vinden het prachtig, we gunnen de bevolking terecht net zoveel vrijheid als we zelf hebben.

Soms denk ik dat we ons massaal onaantastbaar wanen in Europa. In het machtsvacuüm dat in Noord-Afrika in rap tempo ontstaat, kan meer misgaan dan goed. Pogingen tot democratisch bestuur kunnen zwakke leiders opleveren, met weinig steun binnen leger of bevolking. Alles is mogelijk: golven van staatsgrepen, burgeroorlogen, extremistische cellen die floreren, en nieuwe islamitische revoluties ontketenen. Een intensiverende Afrikaanse volksverhuizing richting Europa terwijl Zuid-Europa bij gebrek aan middelen, de stroom bootjes nauwelijks nog kan weren. En dan nieuwe golven anti-islamisme in Europa, koranverbrandingen, brandstichting in moskeeën en uiteindelijk een nieuwe maffe Libische dictator die het nodig vindt om de moslims in Europa te beschermen. En dan oorlog.

Het is maar een rampscenario. Een scenario om te illustreren dat de Arabische Lente in heel veel opzichten vooral een verontrustende ontwikkeling is voor de stabiliteit in Europa. Maar we liggen er niet wakker van. Vreugde overheerst. We zijn blij voor de Egyptenaren, de Tunesiërs, de Libiërs en we bidden dat het de Syriërs ook lukt. Wij vinden hun vrijheidsstrijd, hun mensenrechten belangrijker dan ons Europees belang bij een vredig, olieleverend, Israël met rust latend, vluchtelingen tegenhoudend Noord-Afrika. En dat is een hele goede eigenschap.

Toch vrees ik dat die eigenschap niet komt door een soort intrinsieke goedheid van de Europese mens, maar dat het een gevolg is van de onvermijdelijke naïviteit die na 60 jaar vrede en voorspoed zich diep nestelt in een bevolking. Als kinderen staan we te kijken hoe de economie in elkaar klapt, verbaasd dat welvaart niet per definitie oneindig door groeit. Zijn we vergeten dat alles ook kapot kan? Dat het omkeerbaar is, de welvaart? De vrede?