Mijn voorspelling is dat tijdens mijn leven Nederland nog minstens in één oorlog verzeild raakt.

Hoogstwaarschijnlijk vindt u dit een ridicule voorspelling. In deze themabijlage waarin we vrijelijk mogen profeteren, is het makkelijker om iets alarmerends te zeggen over verschuivende wereldmachten of een ernstige epidemie in de wereld, dan over oorlog. Je kunt de mensen makkelijker wijsmaken dat een nieuw onwerkelijk apparaat onze levens zal gaan domineren of we allemaal op een dag insecten zullen eten, dan dat er een ernstig gewapend conflict op ons eigen grondgebied zal plaatsvinden. De kans dat je wordt uitgelachen is vrij groot. Ook al hebben we oorlog meegemaakt en horen we dagelijks over oorlogen in andere landen, een oorlog in Nederland is een komische suggestie. Alsof je iemand in de bloei van zijn leven, de mogelijkheid van een levensbedreigende hersentumor voorspiegelt. Ook na vijf jaar crisis gaat het te goed met ons om over dat soort doemscenario’s na te denken. Exemplarisch waren de bezuinigingen op defensie. We voelen ons dusdanig veilig en verzekerd van de vrede dat het weghakken van grote delen van ons leger geen serieuze bezwaren vanuit de maatschappij opleverde. Alsof we bewust besluiten om door te roken, omdat we ons niet kunnen voorstellen dat we ooit kanker zullen krijgen.

En de komende jaren hebben de naïevelingen waarschijnlijk nog gelijk ook. Gewapende conflicten lijken ook in de nabije toekomst voorbehouden aan de Afrikaanse en Arabische en Aziatische delen van deze wereld. Hoe ongezellig het ook is op de eurotoppen, niemand spreekt oorlogstaal, niemand mobiliseert de troepen. Chagrijnig doch vredig kabbelen we richting Verenigde Staten van Europa en daar lijkt ook het komende decennium geen verandering in te komen.

Toch, zó onwaarschijnlijk is het ook weer niet. Naar verwachting ben ik nog meer dan vijftig jaar in leven, vijftig jaar zonder oorlog is lang op dit continent. En alle parameters zijn aanwezig: de economie krimpt, werkeloosheid is torenhoog en de vooruitzichten zijn negatief. Duitsland wil zijn geld terug. Spanje en Griekenland willen hun leven terug. Dan mogen we allerlei mensenrechtenverklaringen en verdragen en internationale rechtbanken in het leven hebben geroepen, het ondenkbare is nog steeds verre van ondenkbaar. Dit blijft Europa, een notoir kruitvat, waar de vraag niet is òf er ooit nog een oorlog uitbreekt, maar wanneer. Ik zou niet weten waarom de 21^e eeuw een uitzondering op die regel zou zijn.

Dus ziehier een scenario: De economische malaise in Zuid Europa houdt aan of keert terug. Een aantal verkozen Griekse, Italiaanse en Spaanse premiers moeten opnieuw het veld ruimen omdat ze weigeren te bezuinigen. Met druk uit het Noorden worden er telkens weer pro-Europese politici geïnstalleerd. De werkeloze Zuid Europeaanse jongere komt zijn geluk zoeken in Nederland en Duitsland. Na een aantal immigratiegolven hebben steeds meer volkswijken een uitgesproken Zuid Europees gezicht. De nieuwe minderheid spreekt, net als de al aanwezige Oost-Europeanen migranten, nauwelijks Nederlands, ze integreren niet, ze zijn arm, ontevreden en oververtegenwoordigd in de bijstand en de criminaliteit. Er volgen een aantal incidenten. Er gaan verhalen over een lynchpartij. In Zuid-Duitse steden schijnen racistische knokploegen rond te lopen. Een politieagent schiet een jonge Spanjaard dood, waarop er rellen volgen tussen autochtonen en allochtonen, die dagenlang aanhouden. Een aantal keer grijpt de militaire politie hardhandig in waarbij vele Spaanse en Italiaanse doden vallen.

In Zuid Europa is er ondertussen steeds meer onvrede over de benarde situatie van de Zuid Europese migranten in de noordelijke lidstaten. De populistische oppositie organiseert op eigen houtje verkiezingen en neemt met geweld de macht over van de pro-Europese bezuinigers. Een aantal Zuid-Europese toppen worden georganiseerd waar steeds vijandiger taal klinkt: als de Noord-Europese landen hun Spaanse, Italiaanse en Griekse minderheden niet zullen beschermen, dan moeten Spanje, Italië en Griekenland zelf maar troepen sturen om hun onderdanen te beschermen, zo schreeuwen de populisten, aangemoedigd door hun volk.

En op een dag, ergens in de komende vijf decennia, voegen ze daad bij het woord. Zo ondenkbaar is het niet.